Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla

İnsanlığa indirilen en yüce kitap Kur’an’dır ve Kur’an çok değerli bir gecede indirilmiştir. Bu gece, Kadir Gecesi’dir. Yüce Allah bu gece hakkında tam bir sûre indirmiştir:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla!

إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ
Şüphesiz biz onu (Kur’an’ı) Kadir Gecesi’nde indirdik!

وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ
Kadir Gecesi’nin ne olduğunu sen ne bileceksin?

لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ
Kadir Gecesi, bin aydan daha hayırlıdır.

تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ
O gece, Rablerinin izniyle melekler ve Ruh (Cebrail), her iş için inerler.

سَلَامٌ هِيَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ
O gece, tan yeri ağarıncaya kadar esenliktir.
(Kadir Sûresi, 1-5)

Başka bir âyette ise Yüce Allah bu geceyi mübarek bir gece olarak adlandırmıştır:

إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُّبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ
Şüphesiz biz onu mübarek bir gecede indirdik. Gerçekten biz uyarıcıyız.

فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ
O gecede her hikmetli iş belirlenir.
(Duhan, 3-4)

Kadir Gecesi neden bu isimle anılmıştır?

Denilmiştir ki, bu isimle anılmıştır çünkü o gecenin Allah katında değeri büyüktür.

Denilmiştir ki, o gecede yapılan ibadetlerin değeri Allah katında büyüktür.

Ayrıca denilmiştir ki, o gecede bir yıl boyunca gerçekleşecek olaylar takdir edilir.

Kaynak: Allâme Abdurrahman es-Sa’dî, Taliqât alâ Umdetul Ahkâm, Oruç bölümü

Kadir Gecesi ne zamandır?

Rasûlullah ﷺ şöyle buyurmuştur:

"Kadir Gecesi’ni Ramazan’ın son on günündeki tek gecelerde arayın."
(Buhârî, 2017)

Hâfız İbn Hacer (Allah ona rahmet etsin) şöyle der:

"Kadir Gecesi, Ramazan ayındadır. Daha sonra bu, Ramazan’ın son on gecesiyle sınırlandırılmış, ardından tek gecelerle sınırlandırılmış, fakat belirli bir gece olarak kesinleştirilmemiştir. Bu konuda gelen rivayetler bunu göstermektedir."
(Fethu’l-Bârî, 4/260)

Kim bu on geceyi ibadetle geçirirse, Kadir Gecesi’ne isabet etmiş olur.

İmam İbn Kayyim (Allah ona rahmet etsin) şöyle demiştir:

"Eğer Kadir Gecesi yılda bir gece olsaydı, o geceye denk gelmek için bütün yılı ibadetle geçirirdim. Öyleyse, nasıl olur da on geceyi ibadetsiz geçirebilirim?!"
(Bedâi‘u’l-Fevâid, 1/55)

Peki, Kadir Gecesi’nin en çok isabet ettiği gece hangisidir?

Büyük sahâbî Ubey İbn Kâ‘b (Allah ondan razı olsun) şöyle demiştir:

"Tek olan Allah’a yemin olsun ki, ben Kadir Gecesi’nin hangi gece olduğunu biliyorum! O, Allah Rasûlü’nün ﷺ bize ibadetle geçirmemizi emrettiği gecedir. O gece, yirmi yedinci gecedir. O gecenin sabahında güneş ışınsız olarak doğar."
(Müslim, 762)

Şeyh Muhammed Ali Âdem el-İtyûbî (Allah ona rahmet etsin) şöyle demiştir:

"Âlimler, Kadir Gecesi’nin hangi gece olduğu konusunda çok farklı görüşler belirtmişlerdir. Bu konuda kırktan fazla farklı görüş vardır. Benim en güçlü bulduğum görüş, delillerin kuvvetli olması sebebiyle, cumhur âlimlerin tercih ettiği yirmi yedinci gecedir."
(Şerh Sahih Muslim, 21/559)

Kadir Gecesi olduğu düşünülen gecelerde yapılacak dua:

اللّهُمَّ إنَكَ عَفُوٌّ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي

ALLAHUMME İNNEKE AFUVVUN TUHİBBUL AFVE FA‘FU ANNÎ

"Allah’ım! Sen affedicisin, affetmeyi seversin, beni affet!"

Kadir Gecesi olduğu tahmin edilen gecelerde uyanık kalmak şart mıdır?

Âlimler şöyle buyurur:

"Ramazan’ın son on gecesinde uyanık kalarak ibadet etmek sünnettir. Fakat Kadir Gecesi’nin sevabını elde etmek için bu şart değildir. Bir Müslüman, gecenin bir kısmını ibadetle geçirip sonra uyursa ve o gece Kadir Gecesi’ne denk gelirse, bu geceye erişmiş sayılacağı umulur."

Kur’an parça parça indirilmiştir, peki Allah onun Kadir Gecesi’nde indirildiğini nasıl buyuruyor?

Büyük sahâbî İbn Abbas (Allah onlardan razı olsun) şöyle demiştir:

"Kur’an, Kadir Gecesi’nde topluca dünya semasına indirilmiş, ardından yirmi yıl boyunca parça parça indirilmiştir. Bu hususta şu âyeti okumuştur:"

وَقُرْآنًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَىٰ مُكْثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنْزِيلًا

"Biz Kur’an’ı insanlara dura dura okuyasın diye bölümlere ayırdık ve onu peyderpey indirdik."
(İsrâ, 106)

Kaynak: Ebû Ubeyd, Fedâilü’l-Kur’an, s. 367 (Sahihdir)

Son olarak âlemlerin Rabbi olan Allah’a hamd olsun.